REWET Open Lab 1

Nationaal Park Weerribben-Wieden, Nederland

Klein hert in het onkruid van het veengebied van Weerribben Wieden

Locatie:            
Nationaal Park Weerribben-Wieden, Kiersche Wijde West; Gemeente Steenwijkerland; Provincie Overijssel; Nederland.

Type wetland:            
Veenland

Grootte:            
Herstelgebied ~100 ha, totaal natuurgebied park ~11000 ha

Sitebeheerder:            
Natuurmonumenten

OL-coördinator (organisatie en land):            
Wageningen Environmental Research, Nederland

Veenherstel in Weerribben-Wieden

Transformeren van Weerribben-Wieden: Het grootste veengebied van Europa in herstel

Het gebied van Nationaal Park Weerribben-Wieden bevat het grootste aaneengesloten veengebied in Noordwest-Europa (meer dan 10.000 ha) en het heeft ingrepen door veenontginners ondergaan.

Het landschap zoals het vandaag de dag bestaat, is gevormd door eeuwen van menselijke ingrepen, vooral de uitgraving van veen en het snijden van riet. Kenmerkend voor het gebied is de aanwezigheid van een landschapsmozaïek, met habitats in verschillende stadia van verlanding, die een successiereeks van vegetatie vertegenwoordigen van open water naar moerasbos. Deze gradiënten, met veel water-land interfaces, bevatten een soortenrijke flora en fauna. Echter, de habitats van de parken worden bedreigd door hydrologische verstoringen en problemen met de waterkwaliteit. De eerste stappen richting herstel werden genomen in 1930, en zijn een voorbeeld van succesvol veenherstel op regionale schaal geworden. Het wordt nu beschouwd als een Europese hotspot voor bedreigde mossen, vaatplanten, libellen en vlinders. Het herstel is aan de gang, en de locatie omvat een van de meest recente herstelprojecten, die tot doel hebben de biodiversiteit van het veen te vergroten.

Een van de REWET-onderzoekers demonstreert hoeveel water veen vasthoudt

Inspanningen voor hydrologisch herstel

Wetlands herleven: Innovatieve hydrologische oplossingen in actie

Luchtfoto van het veengebied van het nationaal park Weerribben Wieden

Een deel van het gebied werd tot 2002 gebruikt als landbouwgrasland. Na het stopzetten van de landbouwpraktijken werd het grasland jaarlijks gemaaid gevolgd door schapenbegrazing om het opnieuw vestigen van veenvegetatie te faciliteren. Deze aanpak was niet succesvol, waarschijnlijk door de negatieve effecten van verlaagde grondwatertafels en een teveel aan voedingsstoffen, ongunstige omstandigheden voor de ontwikkeling van natte vegetatie.

In 2022, om de hydrologische situatie te herstellen, werd nutriënt-arm mineraalrijk (de waterkwaliteit is door de jaren heen verbeterd) oppervlaktewater in het natte gebied gepompt om het waterniveau te verhogen, wat resulteerde in hogere grondwatertafels en periodieke overstromingen in de winter. De vermindering van voedingsstoffen in de bodem van het natte gebied wordt gefaciliteerd door herhaaldelijk maaien van de aanwezige vegetatie en het verwijderen van de geoogste biomassa. Ook, om vegetatiesuccessie van open water naar land te faciliteren, worden nieuwe veenputten uitgegraven in het gebied.

REWET-project: Herstel van veengebieden

Succesvol herstel evalueren: De holistische benadering van veengebiedherstel door het REWET-project

Binnen het REWET-project zullen natuurlijke waterpeilen worden hersteld, inclusief periodieke overstromingen. Vegetatie zal worden gemaaid om het voedingsstoffengehalte in de bodem van het natte gebied te verlagen. Het belangrijkste doel van het herstel binnen het REWET-project zal zijn om het effect van het herstel te evalueren, meten van abiotische variabelen, biodiversiteit, en broeikasgasemissies op lokale tot regionale schaal. Met deze kennis, samen met andere Open Labs, streven we naar het ontwerpen van grootschalige, geïntegreerde, op de natuur gebaseerde combinaties van veenlandherstelmaatregelen

Dankzij de aanwezigheid van een wandelroute is de locatie te voet bereikbaar, in tegenstelling tot veel andere delen van het gebied die alleen per boot bezocht kunnen worden. Dit biedt de mogelijkheid om doelstellingen voor biodiversiteitsherstel en recreatie te combineren. Het dient ook een educatief doel, aangezien het een educatief natuurpad is dat gewaardeerd zal worden in het REWET-project.

Onderzoekers na het opzetten van de toren voor metingen van gasfluxen